Τέχνη ή βανδαλισμός; Πού ξεκινάει και πού τελειώνει η τέχνη.
Ζωγράφοι και street artists απαντούν στα δύο αυτά ερωτήματα, μιλώντας στο in.gr.
«Το έργο στην πρόσοψη του ΕΜΠ, είναι για μένα, μία τοιχογραφία, ένα mural επικών διαστάσεων και όχι ένα γκράφιτι. Αποτελεί μία μεγάλης κλίμακας παρέμβαση σε ένα ιστορικό κτήριο, που φαίνεται να αργοπεθαίνει καθώς αντιμετωπίζει καιρό τώρα, την εγκατάλειψη και την αδιαφορία από πλευράς της πολιτείας» λέει ο street artist με το προσωνύμιο N_Grams και προσθέτει πως μαυρισμένοι τοίχοι σε 'καυσαερί' απόχρωση, αφίσες και συνθήματα καταλάμβαναν όλη την εξωτερική επιφάνεια του κτηρίου. «Mουντζούρες, βρώμα, και τώρα τι; Τώρα, ξαφνικά ευαισθητοποιηθήκαμε;» διερωτάται.
«Τώρα αντιληφθήκαμε ότι προσβάλλεται η αισθητική μας; Όχι... Απλά τώρα, με τη συγκεκριμένη δράση, έδωσαν οι δημιουργοί την ώθηση για να επαναπροσδιορίσουμε την ιστορία του κτηρίου και του Πολυτεχνείου. Μπήκε ξανά το Πολυτεχνείο στην επικαιρότητα, βγήκε για άλλη μια φορά στο προσκήνιο, μέσα όμως, από μία αμιγώς συμβολική πολιτική πράξη. Μία πράξη που ήρθε να μας θυμίσει πως την ελευθερία της έκφρασης και της δημιουργίας οφείλουμε να την προστατεύουμε και να της δίνουμε χώρο να ευδοκιμήσει».
Ο N_Grams καταλήγει παραλληλίζοντας το γκράφιτι του ΕΜΠ, με την κατάσταση που επικρατεί στην ελληνική κοινωνία: «Η τοιχογραφία στην πρόσοψη του Πολυτεχνείου, είναι ο καθρέφτης της σύγχρονης κοινωνίας, με όλα τα προβλήματα και τις δυσκολίες της. Ένας κοινωνικός αντικατοπτρισμός, που από το βάθος μέσα στα 'παράσιτα' και τον όγκο της πληροφορίας, μας λέει: 'Εδώ Πολυτεχνείο, Εδώ Πολυτεχνείο...'».
Ο ζωγράφος, Αλέκος Φασιανός, θεωρεί το γκράφιτι απόρροια βανδαλισμού, «γιατί αν χαρακτηριστεί τέχνη, πώς γίνεται μία τέχνη να καταστρέφει μία άλλη, όπως είναι η αρχιτεκτονική;» αναρωτιέται και σημειώνει ότι «ο κ. Καυταντζόγλου, αρχιτέκτων του Πολυτεχνείου, δημιούργησε κάτι πρωτότυπο και ωραίο. Μπορώ, δηλαδή, να πάω εγώ να ζωγραφίσω πάνω στην Μόνα Λίζα του Ντα Βίντσι;».
Ο κ. Φασιανός πιστεύει πως τα γκράφιτι χαλάνε τα αρχιτεκτονήματα, ενώ φαίνεται να αμφισβητεί την καλλιτεχνική υπόσταση των δημιουργημάτων σε τοίχους δημόσιας και ιδιωτικής περιουσίας.
«Αν πάτε στα Εξάρχεια είναι βαμμένα μέχρι και τα παράθυρα, γιατί; Εφόσον αυτοί οι άνθρωποι θέλουν να εκφραστούν, τότε ας τους αγοράσει το κράτος πανό για να ζωγραφίσουν εκεί και όχι στα σπίτια. Η ουσία των αρχιτεκτονημάτων πρέπει να μένει αναλλοίωτη και να μην καταστρέφεται από μία τέχνη, αν υποθέσουμε ότι είναι τέχνη αυτό.
» Τέχνη είναι η Δευτέρα Παρουσία του Μιχαήλ Άγγελου στην Καπέλα Σιξτίνα. Στην κατοχή γράφανε πάνω στους τοίχους 'ελευθερία', τώρα τι γράφουν και γιατί τα κάνουν αυτά; Για να κάνουν τέχνη; Γιατί δεν ζωγραφίζουν πάνω σε ένα μουσαμά και το κάνουν πάνω σε ένα τοίχο, καταστρέφοντας το αρχιτεκτόνημα;».
Καταλήγει ασκώντας κριτική σε όσους ζωγράφισαν το εν λόγω γκράφιτι, υπογραμμίζοντας πως «η τέχνη είναι για να αγάλλεται ο κόσμος και όχι για να διχάζεται. Δεν αγάλλεται με αυτά που κάνουν, μάλλον αηδία αισθάνεται. Αν είναι έτσι να πάνε να ζωγραφίσουν και τον Παρθενώνα και τα αγάλματα. Δηλαδή τζιχαντιστές θα γίνουμε;».
Ο ζωγράφος και street artist Φίκοςφρονεί πως είναι άτοπο να γίνεται συζήτηση περί βανδαλισμού για το συγκεκριμένο γκράφιτι, ενώ ανάγει το ζήτημα στην έλλειψη εικαστικής παιδείας που, σύμφωνα με τον ίδιο, υπάρχει στην Ελλάδα.
«Δυστυχώς, θα μιλήσω χωρίς να το έχω δει από κοντά, αλλά πιστεύω ότι είναι άτοπο να μιλάμε περί βανδαλισμού για το συγκεκριμένο εγχείρημα και αυτό δείχνει την έλλειψη εικαστικής παιδείας που υπάρχει στη χώρα μας.
» Το υπό συζήτηση γκράφιτι έχει προσωπικό καλλιτεχνικό ύφος, υπακούει σε κάποιους κανόνες σύνθεσης (δεν είναι απλά "τυχαίες γραμμές") και καταλαμβάνει όλη την έκταση του τοίχου (δεν καλύπτει ένα κομματάκι, όσο έφτανε το χέρι του) από τα οποία συνεπάγεται πως για να γίνει όλο αυτό χρειάστηκε πολύ ώρα, κόπο, αλλά και έναν καλλιτεχνικό νου από πίσω» τονίζει και προσθέτει πως «τίποτα από αυτά δε θυμίζει βανδαλισμό. Έχω την εντύπωση πως αυτοί που χαρακτηρίζουν βανδαλισμό το συγκεκριμένο γκράφιτι είναι οι ίδιοι που θα κατακεραύνωναν την τέχνη του Πόλοκ».
Όσον αφορά την έτερη ερώτηση, ο Φίκος απαντάει πως «για να μιλήσουμε για τέχνη πρέπει πρώτα να συμφωνήσουμε στο τι είναι τέχνη. Αν π.χ. παραδεχτούμε ότι ένας δημόσιος ουρητήρας και η εικόνα μιας κονσέρβας είναι τέχνη, τότε τα πάντα είναι τέχνη, άρα και κάθε είδους γκράφιτι.
» Είναι ευνόητο, δηλαδή, πως απάντηση δε μπορεί να υπάρχει. Παρόλα αυτά υπάρχουν υπογραφές γκραφιτάδων (tags) στους δρόμους που συνιστούν πραγματικές καλλιγραφίες, άρα σίγουρα τέχνη. Την ίδια τέχνη που, βέβαια, "λερώνει" το σπίτι ενός ανθρώπου».
Καταλήγει παραθέτοντας την δική του ερμηνεία γιατί πολλοί συμπολίτες μας θεωρούν τη συγκεκριμένη μορφή τέχνης, βανδαλισμό:
«Ίσως λοιπόν η διαφορά μεταξύ βανδαλισμού και τέχνης στο μυαλό των ανθρώπων συνίσταται στην άδεια. Είναι σαν να κάνεις γκράφιτι τη Μόνα Λίζα, έξω από ένα σπίτι, παράνομα. Εφόσον δεν υπάρχει άδεια, ο άνθρωπος που δε γνωρίζει από τέχνη θα το θεωρήσει σίγουρα βανδαλισμό. Εικαστική παιδεία μας λείπει. Μάλλον, γενικά Παιδεία. Όσον αφορά τους κανόνες, δυστυχώς, δεν εφαρμόζονται για σοβαρά θέματα στην Ελλάδα, πόσο μάλλον στο γκράφιτι».
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου