Του Παναγιώτη Γκρουμούτη
Είναι ο Βλαντιμίρ Πούτιν ο πλουσιότερος άνθρωπος στον κόσμο; Μήπως είναι ο πλουσιότερος άνθρωπος στην Ιστορία; Είναι τόσο διεφθαρμένος όσο εικάζουν οι Δυτικοί δημοσιογράφοι και αναλυτές ή τόσο όσο τον κατηγορούν οι άσπονδοι εχθροί του εντός της Ρωσίας;
Είναι ο άνθρωπος που διαχειρίζεται τα μαύρα ταμεία δεκάδων επιχειρήσεων εντός και εκτός των ρωσικών συνόρων; Πόσα σπίτια έχει; Πόσα σκάφη; Πόσα αεροπλάνα; Η προσωπική του περιουσία είναι τελικά υπαρκτή στα μεγέθη που κατά καιρούς έχουν γραφεί; Εχει σε διάφορους λογαριασμούς ανά τον κόσμο περί τα 40 δισ. δολάρια; Ή μήπως 70 δισ. δολάρια; Είναι δυνατόν η περιουσία του να υπερβαίνει τα 200 δισ. δολάρια;
Το σίγουρο, πάντως, είναι ότι ο Ρώσος πρόεδρος θεωρείται ένας από τους ισχυρότερους ανθρώπους στον κόσμο. Και λογικά οι περισσότεροι θεωρούν ότι σαφώς θα είναι και ένας από τους πλουσιότερους στον κόσμο κατέχοντας τεράστια περιουσία. Οταν μάλιστα κατά καιρούς έρχονται στο φως της δημοσιότητας «εμπιστευτικές πληροφορίες» από πρώην στελέχη του Κρεμλίνου, από πρώην «φίλους» και συμμάχους του ή από πολιτικούς του αντιπάλους, όλα αυτά τα σενάρια και οι φήμες αίφνης αποκτούν νέες διαστάσεις. Μάλιστα όλα τα σενάρια συγκλίνουν στο γεγονός πως όποιο κι αν είναι το πραγματικό ύψος της περιουσίας του Ρώσου προέδρου, αυτή είναι αποτέλεσμα συναλλαγών διαφθοράς. Τα σχετικά σενάρια ξεκίνησαν κιόλας από την πρώτη μέρα που ο νεαρότατος τότε Πούτιν αναλάμβανε για πρώτη φορά τα ηνία της Ρωσίας. Ενας πρώην πράκτορας της KGB στο ύπατο αξίωμα της Ρωσίας φαντάζει ιδανικό σενάριο για χολιγουντιανή ταινία. Πόσο μάλλον όταν αυτό συμβαίνει στ’ αλήθεια, όταν πράγματι ο πράκτορας γίνεται πρόεδρος.
Σενάριο σαπουνόπερας ακόμη και ο τρόπος με τον οποίο κινήθηκε στη συνέχεια, παίζοντας τέλεια το παιχνίδι της εξουσίας, αφού εναλλασσόταν στα ύπατα αξιώματα με τον έμπιστό του Ντμίτρι Μεντβέντεφ, νυν πρωθυπουργό και τέως πρόεδρο της Ρωσίας, καταφέρνοντας να ξεπεράσει έτσι τον σκόπελο του Συντάγματος περί συνεχόμενων θητειών. Ενας τέτοιος άνθρωπος, λοιπόν, θα μπορούσε να γίνει τα πάντα - γιατί όχι ο κροίσος των κροίσων;
Το BBC και οι χρονικές συμπτώσεις
Τελευταίο χρονικά ασχολήθηκε με τον γρίφο της περιουσίας του Πούτιν το βρετανικό δίκτυο BBC, το οποίο πραγματοποίησε έρευνα γύρω από το ζήτημα και συνέλεξε εμπιστευτικές πληροφορίες από πρώην στελέχη του Κρεμλίνου. Οι κακές γλώσσες λένε ότι είναι απλή σύμπτωση η χρονική συγκυρία που ενδιαφέρθηκε το βρετανικό δίκτυο για το… ποιόν του Ρώσου προέδρου και δεν έχει καμία σχέση με την πρόσφατη ανακίνηση από τη βρετανική Δικαιοσύνη της υπόθεσης της δολοφονίας του πρώην πράκτορα της KGB Λιτβινένκο σε βρετανικό έδαφος και τις κατηγορίες που εμμέσως αποδίδουν οι Βρετανοί στο Κρεμλίνο και τον ισχυρότερο ένοικό του.
Ψάχνοντας να βρει τα απόρρητα του Βλαντιμίρ Πούτιν, το BBC απευθύνθηκε σε ανθρώπους που θεωρητικά είχαν πρόσβαση σε τέτοιου είδους πληροφορίες και παράλληλα λόγο να τοποθετηθούν κατά του πανίσχυρου Ρώσου προέδρου. Και ποιος καταλληλότερος από έναν πρώην άσπονδο φίλο; Ο Ρώσος Σεργκέι Κολέσνικοφ, σήμερα εξόριστος στο Λονδίνο, πρώην ολιγάρχης, ισχυρίζεται στο BBC ότι βοήθησε τον Πούτιν να γίνει πρόεδρος ακόμα και χρηματοδοτώντας τον. Ο πρώην τραπεζίτης και βιομήχανος φέρεται να αποκάλυψε ότι το Κρεμλίνο μάζευε από τους πλούσιους χρήματα με πρόσχημα ότι θα δαπανηθούν για την υγειονομική περίθαλψη, ωστόσο ο ίδιος ο Πούτιν χρησιμοποιούσε τα λεφτά για να αποπερατώσει την ανοικοδόμηση ενός προσωπικού του παλατιού (!), που στοίχισε συνολικά πάνω από 1 δισ. δολάρια.
Η αλήθεια είναι ότι όντως ο Ρώσος πρόεδρος έχει κατά καιρούς χρησιμοποιήσει τουλάχιστον δύο πολυτελή οικήματα για διακοπές ή ακόμα και για την υποδοχή επίσημων επισκεπτών του: ένα πραγματικό παλάτι στις ακτές της Μαύρης Θάλασσας, εκτιμώμενης αξίας άνω των 500 εκατ. δολαρίων, και μια έπαυλη σε έκταση 2.300 στρεμμάτων στη λίμνη Βαλντάι, στη βορειοδυτική Ρωσία. Το ερώτημα ωστόσο που δεν έχει απαντηθεί είναι κατά πόσο ο Πούτιν έχει έστω κάποια τυπική σχέση με τα συγκεκριμένα οικήματα.
Ο ίδιος και το Κρεμλίνο διατείνονται πως και τα δύο είναι κρατική περιουσία και όχι προσωπική του προέδρου... και σε καμία περίπτωση δεν στοιχίζουν ούτε το μισό απ’ όσα καταγγέλλει ο Κολέσνικοφ. Το BBC ανταπαντά και ισχυρίζεται ότι στη διάθεσή του έχει έγγραφα που φέρνουν στο φως πολλές offshore εταιρείες οι οποίες διαχειρίζονται μέρος της κρατικής περιουσίας. Σύμφωνα με τα ίδια στοιχεία, για τουλάχιστον μία εταιρεία από αυτές, τη Lirus Investment Holding, υπάρχουν ατράνταχτες αποδείξεις ότι ουσιαστικός ιδιοκτήτης της είναι ο ίδιος ο Πούτιν! Το Κρεμλίνο όμως διαψεύδει κάθε τέτοια εμπλοκή και απαιτεί από το BBC εάν έχει στοιχεία και αποδείξεις να τα δώσει στη δημοσιότητα.
Τα αρχεία της CIA και τα ρωσικά πετρέλαια
Πάντα με επίκεντρο την τελευταία έρευνα του BBC, αίφνης αναδύθηκαν από τα αρχεία παλαιότερες εκθέσεις μυστικών υπηρεσιών και μαρτυρίες πρώην κρατικών υπαλλήλων και στελεχών της ρωσικής κυβέρνησης που αναζήτησαν μια καλύτερη τύχη στη Δύση. Ετσι μαθαίνουμε ότι η CIA σε έκθεσή της το 2007 αποτιμούσε την τότε περιουσία του Πούτιν στα 40 δισ. δολάρια, στηριζόμενη σε μαρτυρίες στελεχών όπως ο Ανταμ Σάμπιν, ο οποίος εργάζεται στο αμερικανικό υπουργείο Οικονομικών ως υπεύθυνος για την τρομοκρατία και τα οικονομικά εγκλήματα.
Ο Σάμπιν φέρεται να έχει συγκεντρώσει στο υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ στοιχεία που συνδέουν τον Πούτιν, ιδίως κατά τη διάρκεια της πρώτης θητείας του ως προέδρου της Ρωσίας, με τα κέρδη του επιχειρηματία Γκενάντι Τιμτσένκο, ο οποίος εμπορεύεται σχεδόν το 3% του παγκόσμιου πετρελαίου. Τα στοιχεία προέρχονται από μαρτυρία του Στάνισλαβ Μπελκόφσκι, πρώην ανώτατου κρατικού στελέχους της ρωσικής κυβέρνησης. Ο τελευταίος το 2008 παραιτήθηκε και μετοίκησε στη Γερμανία, όπου και πλέον δηλώνει την ιδιότητα του... πολιτικού αναλυτή. Ως τέτοιος παραχώρησε σειρά συνεντεύξεων στη γερμανική εφημερίδα «Die Welt», αποκαλύπτοντας τα «μυστικά του Κρεμλίνου». Μάλιστα σε μία από αυτές ο Μπελκόφσκι ισχυρίστηκε ότι ο Πούτιν ελέγχει προσωπικά το 37% της πετρελαϊκής εταιρείας Surgutneftegaz και το 4,5% του κρατικά ελεγχόμενου κολοσσού του φυσικού αερίου Gazprom. Διεθνώς αυτές οι εταιρείες κλείνουν συμβόλαια με τη μεσιτεία του Τιμτσένκο.
Την ιστορία αυτή έσπευσε να υπερασπιστεί ένας ακόμα εξόριστος Ρώσος επιχειρηματίας, ο Μαξ Φράιντσον. Σύμφωνα με αυτόν: «Οι δραστηριότητες του Τιμτσένκο στον τομέα της ενέργειας είναι άμεσα συνδεδεμένες με τον Πούτιν».
Σύμφωνα με τις μαρτυρίες του Μπελκόφσκι και τους υπολογισμούς της CIA, μόνο από τις εξαγωγές ενέργειας η περιουσία του Πούτιν ανερχόταν σε 40 δισ. δολάρια το 2007! Είναι δηλαδή μακράν ο πλουσιότερος άνθρωπος στην Ευρώπη και ένας από τους πλουσιότερους στον κόσμο.
Βασισμένη σε αυτές τις πληροφορίες η κυβέρνηση των ΗΠΑ επέβαλε στα τέλη του 2014 κυρώσεις σε διάφορα στελέχη του Κρεμλίνου, αλλά και σε Ρώσους επιχειρηματίες στο εξωτερικό, με αφορμή την κορύφωση της κόντρας Μόσχας - Ουκρανίας - Δύσης για την Κριμαία. Από τους πρώτους που υπέστησαν τις κυρώσεις και οι λογαριασμοί του σε τράπεζες της Ε.Ε. πάγωσαν ήταν ο κατά τους Δυτικούς «μεσίτης» του Πούτιν Γκενάντι Τιμτσένκο!
Εκτοτε τα media συχνά ρωτούν τον Μπελκόφσκι για την περιουσία του Ρώσου προέδρου. Τελευταία μάλιστα ερωτήθηκε από την Ενωση Ερευνητικής Δημοσιογραφίας (Bureau of Investigative Journalism) και τη Μέιβ ΜακΚλέναχαν, για να απαντήσει ότι στα χρόνια που μεσολάβησαν προφανώς η περιουσία του Πούτιν θα έχει αυγατίσει στα 60-70 δισ. δολάρια!
Επί της ουσίας, πάντως, δεν υπάρχει η παραμικρή απτή απόδειξη ότι ο Ρώσος πρόεδρος ελέγχει ή έστω μετέχει στο κεφάλαιο είτε της Surgutneftegaz, είτε της Gazprom, με αρκετούς Δυτικούς δημοσιογράφους να διερωτώνται ευθέως για τον ρόλο που ενδεχομένως παίζει ο καταγγέλλων Μπελκόφσκι. Για του λόγου το αληθές, η βρετανική εφημερίδα «Telegraph» αναρωτήθηκε κατά πόσο ο Ρώσος αυτοαποκαλούμενος πολιτικός αναλυτής εξυπηρετεί συμφέροντα τρίτων με τις έωλες καταγγελίες του.
Τα τρία Lada και το τριάρι στη Μόσχα
Σε κάθε περίπτωση, με τόσες δημόσιες τοποθετήσεις, σενάρια και εικασίες, αν κάποιος αναζητήσει σήμερα στο Google τις λέξεις «περιουσία Πούτιν», θα προκύψει μια σειρά από αναρτήσεις που κατά μέσο όρο αποτιμούν την περιουσία του από 20 έως 40 δισ. δολάρια.
Επισήμως πάντως τα περιουσιακά του στοιχεία τον εμφανίζουν με μάλλον μικρή περιουσία για τα δυτικά δεδομένα, ίσως μεγάλη σε σύγκριση με αυτή του Ρώσου μέσου πολίτη. Μάλιστα τον περασμένο Απρίλιο ο Βλαντιμίρ Πούτιν δήλωσε για το 2014 εισόδημα ύψους 7.650.000 ρουβλίων, το ήμισυ εξ αυτών προερχόμενο από την πάγια αποζημίωσή του, που με μισθούς και επιδόματα αγγίζει τα 200.000 δολάρια ετησίως. Επίσης, εμφανίζεται ως ιδιοκτήτης δύο διαμερισμάτων, ενός 77 τ.μ., τριών δωματίων, και ενός «όχι και τόσο πολύ μεγάλου», καθώς και ενός γκαράζ. Επίσης, άγνωστο γιατί, ο Ρώσος πρόεδρος μάλλον δένεται πολύ με τα αυτοκίνητά του, αλλιώς δεν εξηγείται γιατί έχει όχι ένα, αλλά τρία ρωσικής κατασκευής Ι.Χ. στο όνομά του.
Εντύπωση προκαλεί ότι με βάση το επίσημο «πόθεν έσχες» του εμφανίζεται ως ένας από τους πλέον φτωχούς πολιτικούς στην κυβέρνησή του, αφού δεν είναι λίγοι υπουργοί του που δηλώνουν πολλαπλάσια εισοδήματα από επιχειρήσεις, καθώς και σπίτια σε διάφορες πόλεις της Ρωσίας αλλά και στην Ευρώπη.
Λίγοι πάντως υπουργοί του -μπορεί και κανένας- δηλώνουν ιδιοκτήτες σκάφους αναψυχής. Αντιθέτως, αν πιστέψει κανείς την ιστορία του Ντμίτρι Σκάργκα, ο Ρώσος πρόεδρος διαθέτει πολυτελέστατο προσωπικό γιοτ. Ο Σκάργκα, ο οποίος μέχρι πριν από λίγα χρόνια εργαζόταν για την κρατική ρωσική ναυτιλιακή εταιρεία Sovcomflot και τώρα πια ζει στη Δύση, υποστηρίζει ότι ο ίδιος ήταν υπεύθυνος για τη μεταβίβαση ενός γιοτ αξίας 35 εκατ. δολαρίων στον Βλαντιμίρ Πούτιν. Για την ακρίβεια, υποστηρίζει πως το 57 μέτρων γιοτ «Olympia» ήταν δώρο στον Πούτιν από τον ιδιοκτήτη της Τσέλσι Ρομάν Αμπράμοβιτς και του μεταβιβάστηκε την επομένη ακριβώς της ορκωμοσίας του κατά τη διάρκεια της πρώτης του θητείας. Ο κ. Σκάργκα δηλώνει ότι ο Αμπράμοβιτς φρόντισε να εγγράψει το γιοτ σε μια offshore εταιρεία και στη συνέχεια ανέθεσε στον ίδιο την εποπτεία της λειτουργίας του, τη σύνταξη εκθέσεων για το κόστος λειτουργίας του και τη χρησιμοποίηση κρατικών κονδυλίων για την κάλυψη των εξόδων του καθώς και του 16μελούς πληρώματος!
Με αφορμή αυτή τη μαρτυρία, αναλυτές του αμερικανικού υπουργείου Οικονομικών συντάσσουν κατά καιρούς μυστικές εκθέσεις για το ύψος της περιουσίας -συνεπακόλουθα και της διαφθοράς- του Ρώσου προέδρου. Μια τέτοια έκθεση έφτασε και στα χέρια των παραγόντων του BBC που διεξάγουν την έρευνα για τον ίδιο και βάσει αυτής ο Πούτιν σήμερα έχει στην κατοχή του «έως 20 ακίνητα, 58 αεροσκάφη και ελικόπτερα και ένα ιδιωτικό λίαρ τζετ αξίας 110 εκατ. λιρών»!
Ο fund manager
Οι τελευταίες επίσημες μαρτυρίες κατά του Πούτιν χρονολογούνται από το 2012. Τότε ο πολιτικός αντίπαλός του Μπορίς Νεμτσόφ εξέδωσε βιβλίο με τίτλο «Πούτιν και διαφθορά». Σε αυτό ισχυρίζεται ότι ο πλούτος του είναι αμύθητος, αλλά τη μόνη σοβαρή απόδειξη που έχει είναι το όντως πραγματικό γεγονός πως ο Πούτιν έχει μια αξιοζήλευτη συλλογή από ακριβά ελβετικά ρολόγια, τα οποία δύσκολα μπορεί να αγοράσει με τον ετήσιο μισθό του. Αλλά κανείς δεν είπε πως τα αγόρασε όλα μεμιάς!
Περίπου έναν χρόνο αργότερα ο Μπιλ Μπράουντερ, πρώην fund manager στη Ρωσία και νυν ταγμένος αντίπαλός του, εξέδωσε και αυτός ένα βιβλίο στο οποίο κατηγορεί τον Ρώσο πρόεδρο για σκάνδαλα, κατάχρηση δημόσιου χρήματος, αλλά και για τη φυλάκιση και τον ύποπτο θάνατο στη φυλακή του Σεργκέι Μαγκνίτσκι, νομικού συμβούλου του fund που έτρεχε τότε ο Μπράουντερ. Για την ιστορία, το fund έκλεισε λόγω κατηγοριών για κατάχρηση κεφαλαίων των πελατών του, ο ίδιος ο Μπράουντερ διέφυγε στο εξωτερικό και τώρα κατηγορεί τον Πούτιν πως παίρνει μερίδιο από κάθε κονδύλι που εγκρίνεται για οποιοδήποτε δημόσιο έργο, από δρόμους έως σχολεία και από εξαγωγές πετρελαίου έως την προμήθεια όπλων. Εξ ου και ο ίδιος υπολογίζει την περιουσία του στα 200 δισ. δολάρια, λέγοντας πως «είναι μακράν ο πλουσιότερος άνθρωπος στην ιστορία».
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου